Dzień Polonii i Polaków za Granicą

Z Wiesławem Lechowiczem (rocznik 1963), od 5 lat biskupem pomocniczym Tarnowa i od 2 lat delegatem KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej, rozmawia Paweł Chwał.

 

Czy nasi rodacy wyjeżdżający do pracy na zachód chodzą na nabożeństwa i przystępują do sakramentów? Czy za granicą można być praktykującym katolikiem, tak, jak w Polsce?

Średnia frekwencja Polaków żyjących poza Ojczyzną na niedzielnej mszy świętej odprawianej w języku polskim waha się od 10do 15 procent. Najwięcej osób przybywa do kościoła w Wielką Sobotę z okazji poświęcenia pokarmów. Wtedy dopiero widać, ilu Polaków przyznaje się do wiary, tyle że w sposób bardzo powierzchowny i płytki. Brak systematycznej obecności na Eucharystii ma wiele przyczyn, począwszy od ekonomicznych–koszty dojazdu do kościoła, praca w niedzielę, a skończywszy na duchowych – po prostu brak wiary. Czasami nasi rodacy skarżą się na brak polskich księży, czy nabożeństw w języku polskim.

W których krajach jest naj- więcej księży z Polski? Gdzie są największe potrzeby? Najwięcej ośrodków duszpasterskich, gdzie celebrowane są msze święte w języku polskim, znajduje się w Niemczech – 383, w Anglii i Walii – 219, we Francji – 175, w Irlandii – 115. Po kilkadziesiąt znajduje się także w Szkocji, Szwecji, Norwegii, we Włoszech. W tych krajach jest też najwięcej księży z Polski, zarówno diecezjalnych, jak i zakonnych. Księża z diecezji polskich pracują albo w strukturach Polskich Misji Katolickich, albo w ramach pracy w diecezji podejmują odpowiedzialność duszpasterską za Polaków tam przebywających. Księża zakonni w większości pracują w ośrodkach prowadzonych przez dane zgromadzenie zakonne, ale też włączają się w duszpasterstwo polskich misji. Na dzień dzisiejszy największe oczekiwania na kapłana z Polski płyną z Wysp Brytyjskich i Skandynawii.

Czy Polonusi aktywnie włączają się w działalność polskich parafii, czy też są z tym kłopoty i przeważa bierna postawa świeckich?

 Z aktywnością bywa różnie, podobnie jak w Polsce. Niektórzy są bardzo zaangażowani w duszpasterstwo, inni ograniczają się do korzystania z duszpasterskiej „usługi”. Z tym, że ci ,którzy przychodzą na mszę świętą wydają się być świadomi tego, kim są i w co wierzą. W mniejszym stopniu niż w Polsce decydują kwestie związane z tradycją, zwyczajem, opinią środowiskową. Oczywiście, specyfika życia na emigracji sprawia, że oczekiwania wobec parafii, księdza często znacznie przekraczają ramy duszpasterskiej posługi.

Kiedy Polska przystępowała do Unii Europejskiej, przedstawiciele zachodnich episkopatów nie kryli z tego powodu radości twierdząc, że wraz z emigrantami z Polski nadejdzie przysłowiowa wiosna dla tamtejszych kościołów. Czy nadal tak uważa- ją? Czy Polacy mogą być traktowani jako wzór do naśladowania jeżeli chodzi o praktyki religijne?

Mimo że tylko około 10 procent Polaków systematycznie przybywa do kościoła na niedzielną Eucharystię, kościoły „polskie” są zawsze pełne, i to robi niewątpliwie wrażenie. Niektórzy z biskupów Kościołów lokalnych podejmują różne inicjatywy, by Polacy także włączali się w życie miejscowych parafii. Takie nadzieje może jednak dopiero spełnić drugie, albo nawet trzecie pokolenie emigrantów, choćby z powodu znajomości języka i kultury. Staramy się jednak unikać sytuacji zamykania się w polskim tylko kręgu, wszak Kościół jest powszechny, a działalność duszpasterska zawsze winna przebiegać pod pasterskim okiem biskupa diecezjalnego. Ale życie wiarą wiąże się nie tylko z praktykami religijnymi, także z zachowaniem opartym na zasadach Ewangelii, a to pozostawia wiele do życzenia.

Czy jako przewodniczący Komisji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji czuje się Ksiądz Biskup duszpasterzem wszystkich Polaków za granicą? Na czym polega posługa Księdza?

Moja praca ma kilka wymiarów. Pierwszy to koordynujący – polega na pośredniczeniu między Episkopatem Polski i Episkopatami krajów, gdzie są skupiska Polaków oraz na łączności z rektorami PMK i koordynatorami duszpasterstwa polskiej emigracji w różnych krajach. Drugi wymiar to ściśle duszpasterski – wyjeżdżam, aby udzielać sakramentów, przewodniczyć uroczystościom religijnym, spotykać się z grupami Polaków.

Jakie kraje na przykład w ostatnich miesiącach Ksiądz Biskup odwiedził?

Ostatnio przebywałem w Szwajcarii, a w ciągu następnych dwóch miesięcy czekają mnie wyjazdy do Kanady, Niemiec, Francji, Grecji i być może Irlandii.

Czy często spotyka Ksiądz Biskup rodaków z diecezji tarnowskiej? Jak sobie radzą na obczyźnie? Czy planują powrót do kraju, czy też raczej zostaną tam na stałe?

W październiku ubiegłego roku spotkałem młodych ludzi w kościele w Wiedniu, którzy przedstawili mi się, że pochodzą z Dąbrowy Tarnowskiej i nawet pochwalili się znajomością mojego życiorysu. W tym samym miejscu i czasie spotkałem kilka rodzin z Tarnowa. Ale najwięcej tarnowian spotkałem w Chicago. Z tego, co się orientuję, większość planuje powrót do Polski za kilka lat, ale rzeczywistość wskazuje, że tylko znikomy procent powróci na Ojczyzny łono.

Jak Ksiądz Biskup odebrał decyzję o wyborze kardynała Bergoglio na nowego papieża? Jakie wrażenie robi na Księdzu papież Franciszek po pierwszych dniach posługi na Stolicy Piotrowej?

 Jak większość, byłem zupełnie zaskoczony. W pierwszej chwili nawet myślałem, że nowy papież jest Włochem. Cieszę się bardzo, że wybrał imię Franciszka i  jestem pod wrażeniem jego zachowania oraz słów, z których przebija ogromna miłość do Boga i człowieka. Przewiduję też ,że nie będzie miał łatwego życia, bo to ,co prezentuje nijak się ma do promowanych wzorców kultury masowej.

Abdykacja Benedykta XVI i wybór nowego papieża oznaczają, że raczej nie szybko diecezja tarnowska doczeka się nowego biskupa pomocniczego. Chyba trudno, we dwóch z pomocą biskupa-seniora Władysława, pełnić posługę w tak dużej diecezji...

Bądźmy dobrej myśli. A choćby i kilku nowych biskupów dołączyło do nas, to miejmy nadzieję, że pracy wciąż będzie pod dostatkiem.

Rozmawiał: Paweł Chwał (Gazeta Krakowska)

 
 

 tarnowski kurier kulturalny   tarnowski kurier kulturalny    tarnowski kurier kulturalny    tarnowski kurier kulturalny    tarnowski kurier kulturalny     tarnowski kurier kulturalny    tarnowski kurier kulturalny