|
3/.
Szczególnie interesuje mnie
to urzędniczo – naukowe
rozdwojenie jaźni. Poważny
profesor i historyk zajmuje
się urzędowaniem w powiecie.
Nie szkoda czasu i energii
na zajmowanie się
biurokracją?
To nie jest
rozdwojenie jaźni. Traktuję
to łącznie. Wydział
Edukacji, Kultury i Promocji
nie jest typową komórką w
urzędzie. Owszem tworzymy
dokumenty, ale w większości
o charakterze raczej
koncepcyjnym. Zarówno
wśród pracowników Wydziału
jak i dyrektorów 14
oświatowych jednostek mamy
także pracowników z tytułem
naukowym doktora. Łącznie
praktyki z teorią to
najlepsze połączenie. W
Wydziale skutkuje to choćby
licznymi projektami
unijnymi. W ciągu 15 lat
istnienia powiatu
zrealizowaliśmy 96 projektów
na kwotę około 20 ml. W
roku szkolnym 2006-2007 i
2007-2008 w zakresie
edukacji w konkursie
„samorząd na piątkę”
dwukrotnie zajęliśmy
pierwsze miejsce w
województwie małopolskim i
byliśmy w piętnastce
najlepszych samorządów w
Polsce np.: obok miasta
Wrocławia, czy Zamościa.
Jest to efekt
merytorycznych działań
pracowników Wydziału,
dyrektorów oraz podnoszenia
przez nich kwalifikacji
zawodowych. Przykładów można
podać dużo więcej: badanie
aspiracji zawodowych
uczniów, preferencji
przedsiębiorców, programy
dotyczące edukacji
patriotycznej, zdrowotnej,
czy doskonalenia pracy
nauczycieli itp.
4/.
Czym tak dokładnie zajmuje
się kierowany przez pana
profesora Wydział Edukacji,
bowiem sama nazwa jest tyleż
ogólnikowa co pojemna?
Zadania
Wydziału koncentrują się na
kompetencjach powiatu z
zakresu oświaty, kultury,
promocji oraz sportu.
Sprecyzowane są one w
regulaminie Wydziału i
zamieszczone na stronie
internetowej Powiatu. Może
wymienię te najważniejsze.
W zakresie
edukacji to: zakładanie i
prowadzenie publicznych
szkół podstawowych
specjalnych i gimnazjów
specjalnych, szkół
ponadgimnazjalnych, w tym z
oddziałami integracyjnych i
innych specjalistycznych
placówek
oświatowo-wychowawczych,
placówek pozaszkolnych oraz
placówek kształcenia
ustawicznego, poradni
psychologiczno -
pedagogicznych i innych
poradni specjalistycznych,
zatwierdzanie rocznych
projektów arkuszy
organizacyjnych oraz
bieżących aneksów szkół i
placówek oświatowych,
prowadzenie polityki
kadrowej wobec dyrektorów
szkół i placówek
oświatowych, prowadzenie
ewidencji szkół i placówek
niepublicznych, opracowanie
planu sieci publicznych
szkół ponadgimnazjalnych,
ustalanie potrzeb
dotyczących zapewnienia
warunków lokalowych i
materialnych szkół,
opracowywanie projektów
aktów prawa miejscowego
dotyczących oświaty,
tworzenie bazy
sportowo-rekreacyjnej w
szkołach powiatu,
prowadzenie rejestru
uczniowskich klubów
sportowych i ewidencji
stowarzyszeń sportowych,
udzielanie i rozliczanie
dotacji dla niepublicznych
placówek oświatowo –
wychowawczych prowadzonych
przez osoby prawne lub
fizyczne, zarządzanie
projektami oraz nadzór i
koordynacja projektów
realizowanych ze środków
pomocowych krajowych i
zagranicznych w zakresie
edukacji, nadzór nad kulturą
fizyczną w szkołach
powiatowych,
współorganizowanie
dokształcania turnusowego
młodocianych pracowników,
udzielanie i rozliczanie
dotacji między powiatami z
tytułu dokształcania
pracowników młodocianych,
organizacja kształcenia
praktycznego w szkołach
ponadgimnazjalnych itp.
Natomiast w
dziedzinie kultury i
promocji tworzenie warunków
do upowszechniania kultury i
sztuki, prowadzenie
powiatowych instytucji
kulturalnych, bieżący nadzór
i kontrola nad powiatowymi
instytucjami kultury w
zakresie realizacji zadań
statutowych i gospodarką
finansową w ramach
przyznanych dotacji,
współdziałanie ze społecznym
ruchem kultury,
organizowanie imprez z
okazji świąt państwowych i
rocznic, propagowanie wiedzy
o powiecie, podejmowanie i
koordynacja działań
promujących powiat,
opracowywanie wydawnictw
promujących powiat,
propagowanie walorów
turystycznych powiatu,
inspirowanie i koordynowanie
zadań związanych z
opracowaniem i wdrażaniem
projektów w zakresie
produktu turystycznego, w
tym w szczególności rozwoju
turystyki aktywnej i
agroturystyki, promowanie
miejsc pamięci narodowej,
współpraca z Państwową
Służbą Ochrony Zabytków w
zakresie opieki nad
wpisanymi do rejestru
zabytków mogiłami i
cmentarzami wojennymi.
Oczywiście
nie są to wszystkie
działania Wydziału, to
tylko tzw. większy skrót.
5/.
Przełom starego i nowego
roku to dobra okazja do
refleksji nad czasem
minionym i przyszłym. Jaki
był rok 2013 dla powiatowej
edukacji, oświaty, kultury…
Jaki będzie 2014?
Rok 2013 był
dla powiatowej oświaty
trudny, przede wszystkim ze
względu na niż
demograficzny, wzrastające
koszty utrzymania bazy
materialnej szkół, mamy
dobrą, a można pokusić się o
stwierdzenie bardzo dobrą
bazę, ale rosną jej koszty
utrzymania, nie było jednak
większych zwolnień
nauczycieli, nastąpiły tylko
pewne zmiany w administracji
i obsłudze, nie było
zaległości w wypłacaniu
wynagrodzeń. Mimo trudności
zamknęliśmy budżet oświaty
bez długów. Sukcesy to:
wdrażamy dwa duże projekty
unijne - kontynuujemy
„modernizację szkolnictwa
zawodowego”, rozpoczynamy
największy w Polsce projekt
dotyczący doskonalenia
nauczycieli (ponad 2000
nauczycieli, 160 szkół i
przedszkoli). Uczniowie
naszych szkół wygrywają
konkursy wiedzy
ogólnopolskie, uczestniczą w
międzynarodowych np.: z ZSP
w Ryglicach informatyczne,
gastronomiczne ZSOiZ w
Cieżkowicach, czy klas
policyjnych ZSOiZ w
Gromniku. Dobra praca dobrze
przygotowanej kadry daje
wysokie wyniki dydaktyczne,
Pod względem wychowania mamy
szkoły bezpieczne, bez
narkotyków, agresji. Rozwija
się wymiana międzynarodowa w
zakresie praktyk zawodowych
i wzajemnego poznawania
kultur. Szkoły osiągają
także wysokie wyniki w
zawodach sportowych- efekt
pracy nauczycieli wychowania
fizycznego. To pewne
pozytywne przykłady, można
by było wymienić ich
znacznie więcej!
Jaki będzie
rok 2014 w edukacji?. Na
pewno trudny, właśnie ze
względu na niż
demograficzny, wzrastające
koszty utrzymania oraz nie
zawinione przez Powiat
problemy własnościowe -
choćby kwestia SOSW w
Zbylitowskiej Górze. Mając
już doświadczenia z roku
2013, wspólnie z
dyrektorami szkół i placówek
oświatowych, przy
zaangażowaniu i wsparciu
Starosty, Zarządu Powiatu,
Przewodniczącego Rady
Powiatu, Radnych mamy
nadzieję, że pokonamy te
trudności.
Co do
kultury i promocji sądzę,
że zadania zostały
zrealizowane. Problemem
podobnie jak i w oświacie
są niewystarczające
środki finansowe. Należy
też pamiętać, że nie do mnie
należy jednak szczegółowa
ocena. Wydział Edukacji,
zadania z zakresu kultury i
promocji otrzymał do
wykonania w lipcu 2013
roku.
Jaki będzie
rok 2014 w kulturze i
promocji?. Będziemy na pewno
kontynuować dobre w tym
zakresie praktyki, chcemy
położyć większy akcent na
pozyskiwanie środków
unijnych, mamy przed sobą
myślę, że ciekawe formy
obchodów 15-lecia Powiatu,
czy rocznicy I i II wojny
światowej. Rzeczywistość
finansowa, powstały w
Lusławicach kompleks
akademii muzycznej prof.
Pendereckiego wymuszają na
nas także zmiany w
funkcjonowaniu Centrum
Paderewskiego - Kąśna Dolna.
6/.
Zupełnie wyjątkowe miejsce
wśród podległych Starostwu
placówek zajmuje Centrum
Paderewskiego Tarnów-Kąśna
Dolna. Nie zdarza się bowiem
często, aby samorząd miał
własną odrębną instytucję
kultury. To nieco dziwny
twór administracyjny mający
siedzibę w Tarnowie, a tak
naprawdę działający w dawnym
majątku mistrza I. J.
Paderewskiego. W powszechnej
opinii nie dzieje się tam
najlepiej…
Tak, to
niezwykły obiekt, związany z
wyjątkową osobą znaną na
całym świecie,
reprezentującą skutecznie w
swoim czasie interesy Polski
na arenie międzynarodowej i
mający ogromne znaczenie dla
narodowej kultury.
Realizowane w nim były
założenia programowe
przyjęte przez Zarząd.
Centrum Paderewskiego -
Kąśna Dolna zrealizowało
przyjęty program. Mamy
natomiast świadomość, że
nowa rzeczywistość będzie
wymagała zmian zarówno
programowych jak i
organizacyjnych.
7/.
Dyrektor tej placówki
Krystyna Szymańska za główną
przyczynę malejącego
znaczenia Kąśnej Dolnej
uważa brak wystarczających
środków na jej utrzymanie
ale to chyba nie do końca
tłumaczy ewidentny marazm i
dramatyczne obniżenie
poziomu tej ważnej, pond
regionalnej placówki. Kto
tak naprawdę odpowiada za
brak „pomysłu na Kąśną”?
Środki
finansowe w kulturze są
bardzo ważne.
Funkcjonowanie Centrum
Paderewskiego - Kąśna Dolna
takich środków wymaga. W
ostatnich latach zauważamy
zmniejszające się dotacje
ministerialne, maleje
liczba sponsorów, budżet
Powiatu nie może sam
podołać realizacji zadań,
które można by było
planować. Natomiast „pomysł
na Kąśną”, miejsce ważne dla
narodowej kultury sądzę, że
się rodzi.
8/.
Pewne wytłumaczenie takiego
stanu rzeczy można znaleźć w
nowo powstałym, tuż ‘”za
miedzą” Kąśnej, kompleksie
muzycznym Europejskiego
Centrum Muzyki prof.
Krzysztofa Pendereckiego w
Lusławicach, gdzie
pielgrzymują melomani z
całej Polski i ze świata.
Aliści to również niebywała
szansa dla dworku mistrza
Paderewskiego, której dewizą
winna być szeroko pojęta
współpraca a nie
konkurencja. To znakomita
okazja do pozyskania nowych
środków, sponsorów,
donatorów…
Tak jak już
wspominałem sytuacja
finansowa i działalność
prof. Pendereckiego w
Lusławicach inspirują nas
do zmian w funkcjonowaniu
Centrum Paderewskiego -
Kąśna Dolna i one w 201 4
roku zaistnieją. Władze
Powiatu mają świadomość
wartości i wagi dla
narodowej kultury tego
obiektu. Jest to jedyny
praktycznie taki obiekt w
Polsce i na całym świecie
Jego utrzymaniem oprócz
Powiatu winny być
zainteresowane także władze
państwowe, samorządowe
województwa, ogólnie
społeczeństwo- to „dobro
narodowe”, pozostałość po
wielkim Polaku, jednym z
twórców polskiej
niepodległości.
9/.
Taka współpraca miała już
miejsce za rządów
poprzedniej pani na Kąśnej
nieodżałowanej Anny Knapik,
której ideą fixe była
artystyczno – merytoryczna
fuzja obu tych niezwykłych
miejsc – Kąśnej Dolnej i
Lusławic. Zresztą państwo
Pendereccy bywali onegdaj
nierzadko gośćmi
kąśnieńskiego dworku, a sam
maestro Krzysztof Penderecki
pełnił m.in. funkcję
dyrektora artystycznego,
cieszącego się niegdyś
ogólnopolską renomą,
Festiwalu Bravo Maestro. Czy
Powiat nie myśli o
reaktywacji tamtych planów?
Tak ma Pan
rację. Dla funkcjonowania
Centrum Paderewskiego -
Kąśna Dolna należy stworzyć
klimat współpracy różnych
podmiotów, zarówno w
zakresie finansowym jak i
organizacyjno
-merytorycznym. Pozwoli to
myśleć o reaktywowaniu
planów jaki i ich zmianie
poprzez tworzenie nowych
dających gwarancje sukcesu.
10/.
Rzecz jest tym bardziej
ważna i pilna w kontekście
poważnych turbulencji
formalno organizacyjnych
związanych z pamiątkami
(meble, fortepiany,
bibeloty, nuty…) po I. J.
Paderewskim, z jakimi boryka
się Ministerstwo Kultury.
Podobno amerykańscy
spadkobiercy naszego mistrza
zamierzają wystąpić o zwrot
zdeponowanych w magazynach
Pałacu w Wilanowie pamiątek
po nim. Ponoć zgodnie z
zapisem w testamencie
warunkiem ich przekazania
Polsce była należyta,
kompleksowa ich ekspozycja.
Tymczasem Kąśna ma
wystarczająco dużo miejsca
na otwarcie stałej, z
prawdziwego zdarzenia
ekspozycji pamiątek po swoim
patronie.
Znamy
problemy z pamiątkami po
Paderewskim. Wicestarosta
Mirosław Banach wspólnie
z Dyrekcją Centrum czynił
już próby pozyskania
pewnych eksponatów. Dziwi
nas fakt, że pamiątki
takiej rangi stanowią
problem dla Ministerstwa.
Centrum Paderewskiego -
Kąśna Dolna ma
pomieszczenia, ale by
wystawić tam pamiątki po
Mistrzu Paderewskim należy
dokonać zmian w sposobach
zabezpieczenia i ogólnie w
ich przechowywaniu, a więc
znów potrzebne są środki
finansowe i zmiany
organizacyjne. Sprawa
pamiątek jest jednak na
pewno jednym z priorytetów
w kulturze władz Powiatu.
11/.
Nie wykorzystanie takiej
szansy byłoby kolejnym
grzechem zaniechania, tak ze
strony dyrekcji placówki,
jak i jej zwierzchności
czyli Powiatu. Może trzeba
by ogłosić powszechną
mobilizację lokalnych
polityków, posłów i
biznesowych decydentów dla
poparcia takiej idei. Może
należałoby pomyśleć o
zmianie statusu samej
placówki np. na instytut,
który pełnił by rodzaj
naukowego zaplecza
dydaktycznego dla m.in.
muzykologów, studentów i
stypendystów zjeżdżających
do pobliskich Lusławic. Co
pan na to?
Zgadzam się z
Panem, byłby to grzech
zaniechania. Mając to na
uwadze, władze Powiatu
przymierzają się do zmian
organizacyjnych Centrum
Paderewskiego - Kąśna Dolna
właśnie w kierunku
Instytutu. Ta forma
organizacyjna da możliwość
kontynuowania
dotychczasowej
działalności jak i stworzy
nowe; choćby wspomniane
przez Pana działania
badawczo-naukowe,
dydaktyczne. Ułatwi też
współpracę z zagranicą. Może
przynieść również Centrum
wymierne efekty materialne
oraz wizerunkowe. By to
osiągnąć jak już
wspominałem należy stworzyć
klimat współpracy nie tylko
różnych podmiotów, ale i
osób; lokalnych polityków,
posłów, przedsiębiorców,
melomanów, twórców kultury i
jej odbiorców, a także
mediów.
12.
Zdominowała naszą rozmowę
Kąśna Dolna, ale to przecież
prawdziwa perła w koronie,
promocyjny klejnot powiatu i
regionu. Nasza redakcja
chętnie włączy się w
naprawczy projekt tej
placówki, w którą wraz z
nowym rokiem trzeba tchnąć
nowego ducha… . Tego dobra
nie wolno zmarnotrawić!
Z
przyjemnością zaprosimy
Państwa Redakcję do
współpracy. Państwo
możecie, a nawet powinniście
również współuczestniczyć w
tworzeniu dobrego i
twórczego klimatu wokół tak
unikatowego miejsca, jakim
jest dworek Ignacego Jana
Paderewskiego w Kąśnej
Dolnej.
Dziękuje
za interesującą rozmowę
Ryszard
Zaprzałka
(także w
tygodniku Miasto i Ludzie) |
