|
127 lat temu – 1
czerwca 1886 roku przed gmachem
tarnowskiego gimnazjum odsłonięto
pomnik Józefa Szujskiego dłuta
Antoniego Kozakiewicza. Józef (Jerzy
Karol) Szujski (ur. 16 czerwca 1835
w Tarnowie, zm. 7 lutego 1883 w
Krakowie). Jeden z najbardziej
znanych polskich historyków,
należący do grupy „krakowskich
stańczyków”, publicysta, poeta,
prozaik. Pochodził z niezamożnej,
lecz bardzo starej szlachty z
kniaziowskim tytułem.
Był nieślubnym
dzieckiem Karoliny Szujskiej. Od
najmłodszych lat wychowywany jedynie
przez matkę, znaczną część swego
dzieciństwa spędził w Zbyszycach nad
Dunajcem – majątku swego wuja
Piotra. W 1846 przeniósł się wraz z
matką do Tarnowa, gdzie rozpoczął
naukę w miejscowym gimnazjum,
mającym przygotować go do pracy w
austriackiej administracji. Po
sześciu latach nauki przeniósł się
do Krakowa.
Po zdaniu egzaminów
maturalnych zapisał się na Wydział
Filozoficzny Uniwersytetu
Jagiellońskiego, jednak po pierwszym
semestrze (prawdopodobnie pod presją
matki) przeniósł się na Wydział
Prawniczy. W 1861 poślubił Joannę
Jełowicką i osiadł w rodzinnym
majątku–Kurdwanowie. W 1867
otrzymał mandat do galicyjskiego
Sejmu Krajowego, gdzie zasiadał
przez trzy kadencje. Następnie
wybrano go na delegata do Izby
Poselskiej austriackiej Rady
Państwa.
Był współtwórcą
krakowskiej szkoły historyków, która
badała przyczyny narodowych
niepowodzeń Polaków. Jeden z
przedstawicieli najaktywniejszych
działaczy krakowskich konserwatystów
– stańczyków. Zmarł nie skończywszy
48 lat. Został pochowany na
cmentarzu Rakowickim. Przyjaciel
Jana Matejki uwieczniony przez niego
na obrazie Hołd pruski jako
wychowawca królewicza Zygmunta
Augusta.
|
