To niezwykły artystyczny tandem. Tym bardziej, że aktualnie żyje tylko ten młodszy. To on jest strażnikiem pamięci o swoim wybitnym ojcu. Mowa o Stanisławie i Andrzeju Westwalewiczach legendach tarnowskiej bohemy artystycznej. To właśnie Andrzej Westwalewicz w artystycznej kooperatywie z tarnowskim oddziałem Związku Polskich Artystów Plastyków zorganizował onegdaj wystawę pt. „Szlakiem Andersa, Pamięci Ojca”. Jej wernisaż odbył się w piątek 4 października w galerii przy Rynku 4, gromadząc bez mała cały artystyczny światek Tarnowa. Eksponowane tam prace, z których część prezentowana jest w Tarnowie po raz pierwszy, powstały na kolejnych etapach szlaku bojowego II Korpusu gen. Andersa. Malował głównie martwe natury i pejzaże, tworzył też obrazy o tematyce religijnej, projektował witraże. Podczas uroczystego wernisażu wyemitowany został film Moniki Kocik pt. „Służył Bogu, Ojczyźnie, Sztuce - Stanisław Westwalewicz". To był prawdziwie renesansowy człowiek – malarz, grafik, rysownik, uczestnik kampanii wrześniowej 1939 roku, więzień obozu w Kozielsku, żołnierz 2 Kurpusu. Był jednym z ostatnich, co tak życiowego i malarskiego poloneza wodził… . |
Stanisław Westwalewicz (1906 - 1997) urodził się w 13 listopada 1906 roku w Kozienicach koło Radomia. Miał zamiar studiować architekturę, ale nie został, mimo zdanego egzaminu, przyjęty na Politechnikę Warszawską, i w 1928 roku rozpoczął studia na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Kształcił się m.in. pod kierunkiem Włodzimierza Jarockiego, Karola Frycza i Fryderyka Pautscha. Po studiach wrócił do Kozienic, a pierwsza indywidualna wystawa jego prac odbyła się w 1937 roku w Pałacu Sztuki w Krakowie. We wrześniu 1939 roku Stanisław Westwalewicz zgłosił się jako ochotnik do wojska, 18 września dostał się do sowieckiej niewoli i trafił do obozu w Kozielsku. Jako jeden z nielicznych więźniów uniknął śmierci w Katyniu, a w roku 1941, po wybuchu wojny radziecko - niemieckiej, i nawiązaniu stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską a ZSRR został żołnierzem armii Andersa. Przez pewien czas był dowódcą plutonu, później pracował w drukarni wydającej czasopismo "Orzeł Biały". Przez cały okres wojny, również w czasie pobytu w obozie, nie zrezygnował z twórczości artystycznej, prezentował swoje prace m.in. w Jerozolimie, Damaszku, Kairze i Rzymie. Jako żołnierz 2 Korpusu odbył kampanię włoską, zaś po zakończeniu wojny, w roku 1945, brał udział w pracach założycielskich międzynarodowego stowarzyszenia artystów "Circolo Artistico Internazionale". W czerwcu 1947 roku powrócił do Polski i zamieszkał w Pionkach pod Radomiem, gdzie przez pewien czas pracował jako nauczyciel rysunków. W 1951 roku Westwalewiczowie przenieśli się do Pilzna, rodzinnego miasta żony Stanisława Westwalewicza, Wandy. W 1962 roku rodzina przeniosła się na stałe do Tarnowa, zamieszkując w domu przy ulicy Ziai 14, gdzie obecnie znajduje się Dom Pamięci Stanisława Westwalewicza.
W czasie swojej, trwającej kilkadziesiąt lat, artystycznej aktywności artysta wykonał tysiące rysunków, grafik i obrazów. Prace te prezentowane były na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych zarówno w kraju jak i za granicą (m.in. we Włoszech, USA, Niemczech, Słowacji, Austrii, na Węgrzech). W ostatnim okresie życia Stanisław Westwalewicz miał kilka dużych wystaw retrospektywnych, m.in. w 1992 roku w Instytucie Polskim Wiedniu. Za swą twórczość otrzymał on wiele odznaczeń, nagród i wyróżnień, zarówno w kraju jak i za granicą, m.in.: Włoski Krzyż Zasługi "La croce al Merito di Guerra" (1946).
Zmarł 15 maja 1997 roku w Tarnowie. Uroczystościom pogrzebowym w dniu 17 maja przewodniczył ksiądz Zdzisław Peszkowski, słynny kapelan rodzin katyńskich. Stanisław Westwalewicz pochowany został na Cmentarzu Komunalnym w Tarnowie - Krzyżu.
Imię Stanisława Westwalewicza nosi obecnie Gimnazjum nr 8 w Tarnowie. Artysta jest również patronem ulicy, przy której mieści się Zespół Szkół Plastycznych w Tarnowie.
Andrzej Westwalewicz urodził się w Pionkach koło Radomia. Studiował na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach na wydziale Artystyczno-Pedagogicznym. Dyplom uzyskał w pracowni prof. J, Witka w 1982 roku. Członek ZPAP od 1995 roku. Uprawia: grafikę, rysunek piórkiem, pastel, formy przestrzenne kompozycje sakralne. Dla firmy Dorian Rekordings (USA) wykonuje szatę graficzną do płyt kompaktowych. Bardzo sobie ceni udział w wystawie zorganizowanej z okazji 100 rocznicy ZPAP w Krakowie, w galerii "PRYZMAT" w 2011 roku. Rok później uczestniczył w wystawie zbiorowej ZPAP Okręg Tarnowski, prezentowanej w Pałacu Sztuki na placu Szczepańskim w Krakowie. Zorganizował indywidualną wystawę rysunku i grafiki w Tarnowskim Muzeum Okręgowym w 2012 r. w ramach " Tarnowscy Artyści w Galerii Muzealnej". Łącznie ma na swoim artystycznym koncie kilkanaście wystawach zbiorowych i 8 indywidualnych.
Ryszard Zaprzałka |